اشخاص حقیقی و حقوقی در حقوق و امور حقوقی دو دسته اصلی از اشخاص هستند که تفاوت‌های مهمی دارند. در این مقاله قصد داریم این اشخاص را معرفی کرده و تفاوت آنها را در مسایل حقوقی و حسابداری بررسی کنیم. در ادامه با آیسان تک همراه باشید.
اشخاص حقیقی (Individuals)
- اشخاص حقیقی افراد فیزیکی هستند که دارای هویت شخصیتی و حقوق و تعهدات حقوقی خودشان هستند.
- افراد، مانند شما و من، خانواده‌ها، دوستان، همکاران و افراد دیگر جامعه اشخاص حقیقی هستند.
- این افراد دارای حقوق و تعهدات شخصی هستند، از جمله حقوق مالکیت، حقوق میراث، حقوق مدنی و غیره.
اشخاص حقوقی (Legal Entities/Person):
- اشخاص حقوقی افرادی هستند که به عنوان یک واحد حقوقی در نظام حقوقی شناخته می‌شوند.
- این اشخاص شامل شرکت‌ها، سازمان‌ها، بانک‌ها، دولت‌ها، بنیادها، انجمن‌ها و سایر سازمان‌ها و موسسات حقوقی می‌شوند.
- اشخاص حقوقی دارای حقوق و تعهدات حقوقی جداگانه از اعضا یا مدیران خود هستند. به عبارت دیگر، تصمیم‌گیری‌ها و عقود انجام شده توسط اشخاص حقوقی به نمایندگی از این موجودات انجام می‌شود و نه به نمایندگی از افراد حقیقی.
انواع شخصیت حقوقی
شخصیت‌های حقوقی شامل موارد زیر می‌شوند:
- شرکت‌های تجاری
- مؤسسات غیرتجاری
شرکت‌های تجاری
در قانون تجارت شرکت‌های تجاری آن دسته از اشخاص حقوقی هستند که باهدف به دست آوردن سود برای یک فرد یا گروه ساخته شده‌اند. در ماده 20 قانون تجارت شرکت‌های زیر شخص حقوقی حساب می‌شوند:
- شرکت‌های سهامی عام و خاص
- شرکت‌های تضامنی
- شرکت‌های با مسئولیت محدود
- شرکت‌های مختلط سهامی و غیر سهامی
- شرکت‌های نسبی
- شرکت‌های تعاونی تولید و مصرف
تفاوت اشخاص حقیقی و حقوقی در چیست
تفاوت اصلی میان این دو نوع اشخاص در نوعی از وجود و حقوق و تعهدات آنهاست. اشخاص حقیقی افراد فیزیکی هستند و اشخاص حقوقی موجودات حقوقی جداگانه هستند که به عنوان یک واحد در نظام حقوقی شناخته می‌شوند. این تفاوت مهم در امور مالی، مالکیت، تعهدات و دیگر جنبه‌های حقوقی تأثیرگذار است.
ویژگی‌های اشخاص حقیقی (Individuals) به عنوان افراد فیزیکی در حقوق و امور حقوقی به شکل زیر هستند:
هویت فیزیکی:
اشخاص حقیقی وجودی فیزیکی دارند و به عنوان افراد حیاتی در جامعه وارد می‌شوند.
تنها یک شخصیت:
هر شخص حقیقی دارای یک شخصیت حقوقی خاص خود است و تعهدات حقوقی به عنوان این شخصیت انجام می‌شود.
حقوق و تعهدات شخصی:
افراد حقیقی دارای حقوق و تعهدات حقوقی شخصی هستند. این حقوق شامل حقوق مالکیت (مانند مالکیت مسکن، خودرو، و موارد دیگر)، حقوق میراث، حقوق مدنی و حقوقی می‌شوند.
قابلیت انجام معاملات:
اشخاص حقیقی می‌توانند معاملات مختلف را انجام دهند، از جمله خرید و فروش کالاها، انعقاد قراردادها، و انجام تعهدات مالی و قانونی.
تعیین هویت:
افراد حقیقی دارای اسناد هویتی مثل شناسنامه و کارت ملی (در برخی کشورها) هستند که برای تعیین هویت و شناخته شدن در امور حقوقی و مالی استفاده می‌شود.
قابلیت پذیرش مسئولیت:
افراد حقیقی قانوناً مسئولیت‌پذیر هستند و می‌توانند در قبال اعمال و تعهدات خود در معاملات و امور حقوقی مسئولیت پذیرفته و مورد پیگیری قرار بگیرند.
حق حضور در دادگاه:
اشخاص حقیقی در صورت نیاز می‌توانند به دادگاه مراجعه کنند یا حق حضور در دادگاه را داشته باشند تا مورد داوری و قضاوت قرار گیرند.
ویژگی‌های افراد حقیقی در حقوق مختلف و متناسب با نظام حقوقی کشورها ممکن است متغیر باشند، اما این ویژگی‌های عمومی معمولاً در تعریف و اعتراف به افراد حقیقی در تمامی نظام‌های حقوقی دنیا وجود دارند.
ویژگی‌های اشخاص حقوقی (Legal Entities) به عنوان موجودات حقوقی در حقوق و امور حقوقی عبارتند از:
جداگانگی از اعضا:
اشخاص حقوقی جداگانه از اعضا یا مدیران خود شناخته می‌شوند. این به معنای آن است که تعهدات و اعمال اشخاص حقوقی مستقل از تعهدات و اعمال اشخاص حقیقی اعضا آنهاست.
وجود شخصیت حقوقی مستقل:
اشخاص حقوقی به عنوان موجودات حقوقی مستقل دارای شخصیت حقوقی جداگانه از افراد حقیقی هستند. این به آن معناست که آنها می‌توانند به نمایندگی از خودشان قرارداد انعقاد کنند، دارایی‌ها را مالکیت کنند و در دعاوی حقوقی شرکت کنند.
قابلیت انجام معاملات:
اشخاص حقوقی می‌توانند معاملات مختلفی را انجام دهند، از جمله خرید و فروش کالاها، انعقاد قراردادها، اجاره‌نامه‌ها، و تعهدات مالی و قانونی دیگر.
مسئولیت محدود:
افراد حقوقی دارای مسئولیت محدود در مقایسه با اعضا یا مدیران خود هستند. این به معنای آن است که معمولاً اعضا یا مدیران اشخاص حقوقی مسئولیت مالی تنها تا میزان سرمایه وارد شده در شرکت دارند و دارایی‌های شخصی خود در معرض خطر نیست.
پایداری در زمان:
اشخاص حقوقی دارای پایداری در زمان هستند و می‌توانند برخورداری و فعالیت‌های خود را برای مدت طولانی تری ادامه دهند. در مقابل، وضعیت اشخاص حقیقی ممکن است تغییر کند.
حقوق و تعهدات حقوقی جداگانه:
افراد حقوقی دارای حقوق و تعهدات حقوقی جداگانه از اعضا و مدیران خود هستند. این به معنای آن است که تعهدات حقوقی افراد حقیقی به نمایندگی از اشخاص حقوقی انجام می‌شود و اشخاص حقوقی مسئولیت مالی و قانونی تعیین شده را به عهده می‌گیرند.
حقوق و تعهدات حقوقی متنوع:
اشخاص حقوقی می‌توانند در انواع مختلفی از فعالیت‌ها شرکت کنند، از جمله تجارت، صنعت، خدمات، خیریه، و غیره. این ویژگی امکان تنوع در فعالیت‌های اشخاص حقوقی را فراهم می‌کند.
حسابداری اشخاص حقیقی وحقوقی
حسابداری برای اشخاص حقیقی و حقوقی معمولاً متفاوت است. این تفاوت‌ها از نظر قوانین مالیاتی، حقوقی، و مسائل مالی و حسابداری به وجود می‌آید. در ادامه تفاوت‌های اصلی در حسابداری برای اشخاص حقیقی و حقوقی را مشاهده می‌کنید:
برای اشخاص حقیقی:
1.حسابداری شخصی:
اشخاص حقیقی معمولاً به حسابداری شخصی خود نیاز دارند. این شامل مدیریت اعتبارات، مخارج خانواده، بودجه‌ریزی شخصی، و مسائل مالی شخصی است.
2.مالیات شخصی:
افراد حقیقی باید در مالیات شخصی مشارکت کنند و درآمد شخصی خود را اعلام کنند. این شامل درآمد از حقوق و دستمزد، درآمد سرمایه‌گذاری، و سایر منابع درآمدی است.
3.معافیت‌ها و کسری‌ها:
افراد حقیقی ممکن است از معافیت‌ها و کسری‌ها در مالیات شخصی بهره‌برداری کنند، مانند معافیت از مالیات بر درآمد بچه‌ها یا کسری‌هایی که به عنوان هزینه‌های مشخص شده در اظهارنامه مالیاتی قابل کسری هستند.
برای اشخاص حقوقی:
1.حسابداری تجاری:
اشخاص حقوقی باید حسابداری تجاری را اجرا کنند که شامل ثبت و تجزیه و تحلیل تراکنش‌های تجاری، تهیه صورت‌های مالی سالیانه و دوره‌ای، و مدیریت امور مالی شرکت می‌شود.
2.مالیات شرکتی:
شرکت‌ها و سایر اشخاص حقوقی باید مالیات شرکتی را پرداخت کنند و درآمدهای تجاری و سود خود را به عنوان درآمد شرکتی اعلام کنند. تعهدات مالیاتی حقوقی معمولاً متفاوت از تعهدات مالیاتی حقیقی است.
3.قوانین حقوقی و مالی:
اشخاص حقوقی ممکن است در تعهدات حقوقی، قوانین مشخصه شده توسط نظام حقوقی، و معاملات تجاری مختلفی که ممکن است شامل قراردادها و توافق‌نامه‌ها باشد، دخیل باشند.
جمع بندی
در کل، حسابداری برای اشخاص حقیقی معمولاً ساده‌تر و شخصی‌تر است، در حالی که حسابداری برای اشخاص حقوقی پیچیده‌تر و با توجه به نیازهای تجاری و حقوقی خاص آنها انجام می‌شود. برای هر دو نوع شخص، مهم است که قوانین مالیاتی و حقوقی مربوط به منطقه یا کشور خود را رعایت کنند و به تخصصی‌ترین مشاوران مالی و حسابداری مراجعه کنند.
